Bir grup bilim insanı tarafından yara iyileştirme, ilaç salınımı ve gen aktarımı gibi amaçlarla kullanılmak üzere doğal kan damarının önüne geçebilen elektronik ve biyobozunur kan damarı tasarlandı. 6 milimetreden daha küçük çapa sahip olan bu yapay kan damarı mükemmel biyouyumluluk, esneklik, yüksek mekanik dayanım gibi özelliklere sahiptir [2].
Kan damarının esnek elektronik devresinin biyolojik olarak parçalanmasını sağlamak için elektronik malzemeler, biyobozunur polimerlerden PLA ve PCL ile kaplandı. Bunun sonucunda metal polimer iletken bir membran tarafından kaplanan oldukça küçük silindir şeklinde bir damar ortaya çıktı [2].
Yapay zeka teknolojileri ile birlikte vasküler doku-makine ara yüzü geliştirilerek diğer elektronik cihazlar tarafından kontrol edilebilir hale geliyor. Bu sayede kontrollü ilaç salınımı, sağlık verilerinin toplanması, gen terapisi gibi tedavilere kolaylık sağlayabiliyor [2].
İlk olarak tavşanlar üzerine implante edilen damar, üç ay boyunca doppler ultrasonla görüntülendi. Yapay damarın üç ay boyunca yeterli kan akışına izin verdiği ve boya kullanılarak yapılan X ışınlı görüntüleme sonucu bir daralma belirtisi olmadan doğal damarlar kadar iyi çalıştığı gözlendi. Daha sonra geri çıkarılan yapay damarın tavşanların iç organlarında herhangi bir iltihabi reaksiyona yol açmadığı belirlendi [3].
Şekil1:Tavşan vücudundan çıkarılan yapay kan damarı görüntüsü
Bilim insanları, gelecekte, tüm işlevsel parçaları tamamen implante edilebilir ve hatta tamamen biyolojik olarak parçalanabilir hale getirmek için minimize edilmiş piller ve yerleşik kontrol sistemleri gibi minimize edilmiş cihazlarla entegre edilerek optimizasyonların yapılması gerekli diyorlar. Araştırmacılar ayrıca bu teknolojinin bir kişinin kan hızı, kan basıncı ve kan şekeri seviyeleri hakkında ayrıntılı bilgi toplamak ve depolamak için bir gün yapay zeka ile birleştirilebileceğini umuyorlar [1].
Kaynakça :
Cell Press. (2020, 1 Ekim). Esnek ve biyolojik olarak parçalanabilen elektronik kan damarları. ScienceDaily . 16 Ekim 2020 tarihinde www.sciencedaily.com/releases/2020/10/201001113634.htm adresinden erişildi.
Erişim Adresi: https://www.ceyrekmuhendis.com/elektronik-kan-damari/ Erişim Tarihi: 17.10.2020
Shiyu Cheng, Chen Hang, Li Ding, Liujun Jia, Lixue Tang, Lei Mou, Jie Qi, Ruihua Dong, Wenfu Zheng, Yan Zhang, Xingyu Jiang. Elektronik Kan Damarı . Madde , 2020; DOI: 10.1016 / j.matt.2020.08.029